মৌচুমী বৰি সাহিত্যানুৰাগীৰ বাবে এটি পৰিচিত নাম ।দীৰ্ঘদিন ধৰি সাহিত্য চৰ্চা কৰি অহা মৌচুমী বৰিৰ নৱতম উপন্যাস 'মনৰ নিজানত' । ই-কলম অসম প্ৰকাশনে প্ৰকাশ কৰি উলিওৱা উপন্যাসখনৰ প্ৰচ্ছদ দেৱাশীষ গগৈৰ।
     'মনৰ নিজানত' নামটোৱে আকৰ্ষিত কৰে,এক ৰোমাণ্টিকতাৰ অনুভৱ কৰায়। 'মনৰ নিজানত' পাঠকে বিচাৰি পাৱ প্ৰেম,বিচ্ছেদ,প্ৰতাৰণা ,আধ্যাত্মিকতা তথা সমাজ জীৱনৰ ভিন্ন খণ্ডচিত্ৰ। উপন্যাসখনৰ প্ৰধান চৰিত্ৰ কাকলি ৰাজনন্দিনী। কাকলিক কেন্দ্ৰ কৰিয়ে উপন্যাসখন আগবাঢ়িছে। কাকলিৰ প্ৰথম প্ৰেম অংকুশ,কলেজীয়া বন্ধু অংকুশৰ প্ৰেমত পৰিছিল কাকলি,অংকুশৰ সৈতে ভিন্ন সপোন ৰচিছিল কাকলিয়ে। কিন্তু সমস্যা আহিল ঘৰখনৰ পৰা,চাকৰি বাকৰি নথকা অংকুশলৈ বিয়া দিবলৈ মান্তি নহয় কাকলিৰ মাক -দেউতাক। সেইসময়তে ইঞ্জিনীয়াৰি বিক্ৰমৰ পৰা অহা প্ৰস্তাৱ মাক -দেউতাকে মানি লয় আৰু অনিচ্ছাস্বত্তেও কাকলি বিক্ৰমৰ পত্নী হ'ব লগা হ'ল। বিক্ৰম আৰু কাকলিৰ মানসিকতা আছিল সম্পুৰ্ণ বিপৰীত । বিক্ৰমে কাকলিক প্ৰতি ক্ষেত্ৰতে দমন কৰি ৰাখিব বিচাৰিছিল,সন্দেহৰ চকুৰেও চাইছিল।মুঠতে কাকলিয়ে নিজস্বতা হেৰুৱাই পেলাইছিল। তথাপিও তাই সংসাৰখনৰ স্বাৰ্থত এৰাধৰাৰ মাজেৰে চলিছিল আৰু বিক্ৰমক আপোন কৰি লৈছিল। সময় আগবাঢ়িছিল,সিহঁতৰ সংসাৰো গতানুগতিক ভাবে চলি আছিল। হঠাৎ বিক্ৰমৰ অসুস্থতা আৰু মৃত্যুৱে উপন্যাসখনৰ কাহিনী অন্য দিশে গতি কৰে । বিক্ৰমৰ অবৰ্তমানত কাকলিৰ মানসিক স্থিতি ,কণমানি পুত্ৰৰ প্ৰতি দায়িত্ব আৰু চিন্তা ঔপন্যাসিকে সুন্দৰ ৰূপত ফুটাই তুলিছে ।বিক্ৰমক হেৰুৱাৰ বেদনা প্ৰকাশ পাইছে এনেদৰে  "বিক্ৰমক হঠাতে হেৰুৱাম বুলি কোনোদিন ভবা নাছিলোঁ‌। এতিয়া দিনবোৰ নাযায় -নুপুৱায় ।বিক্ৰমৰ অনুপস্থিতিয়ে বুকুত সীমাহীন শূন্যতাৰ সৃষ্টি কৰিছে । সুখে-দুখে একেলগে আছিলো ,জীৱন সংসাৰ এনেকৈয়ে টানি লৈ যাম বুলি। এতিয়া বিক্ৰমৰ অনুপস্থিতিত ৰাতি টোপনি নহা হ'ল। ডাক্তৰে দিয়া শ্লিপিং টেবলেট খালেহে টোপনি আহে । একো কৰিবলৈ চোন উৎসাহ নাজাগে" । (পৃষ্ঠা-৪৯)
     বিক্ৰমক হেৰুৱাই কাকলিৰ মনত সৃষ্টি হোৱা শূন্যতা আৰু মানসিক অস্বস্তি দূৰ কৰাত সহায় কৰিছিল বৌদ্ধ দৰ্শনে। বৌদ্ধ দৰ্শনৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈ কাকলিৰ মানসিক অসন্তি দূৰ কৰাৰ উপৰিও জীৱনৰ গতি সলাবলৈও সক্ষম হৈছিল। উপন্যাসখনত প্ৰকাশিত বৌদ্ধ দৰ্শনৰ বিভিন্ন দিশ,চাণ্টিং, বুদ্ধৰ লটাছ সুত্ৰ আদিয়ে উপন্যাসখনক অন্য মাত্ৰা প্ৰদান কৰিছে ।
     উপন্যাসখনত লেখিকাই কৌশিক চৰিত্ৰটো উপস্থাপন কৰি সমাজৰ এচাম প্ৰতাৰকৰ মুখা খুলি দিবলৈ প্ৰয়াস কৰিছে । কৌশিকৰ দৰে সুবিধাবাদী চৰিত্ৰ সমাজত অভাৱ নাই,যিয়ে মানুহৰ আৱেগৰ লগত খেলি সুবিধা আদায় কৰে । উপন্যাসখনত বৰ্ণিত আন আন চৰিত্ৰ সমূহেও উপন্যাসৰ কাহিনীৰ গতিশীলতাত প্ৰভাৱিত কৰিছে ।
      উপন্যাসখনত মানৱ মনৰ মনস্তাত্বিক দিশসমূহ ফুটাই তুলিবলৈ ঔপন্যাসিকে বিশেষ প্ৰয়াস কৰা যেন লাগে। মৌচুমী বৰিৰ “মনৰ নিজানত” নিসন্দেহে এখন সুখপাঠ্য উপন্যাস। আমি আশাবাদী, পাঠকে আকোঁৱালি ল’ব আৰু মৰম দিব। গ্ৰন্থখনৰ মূল্য ১২০ টকা মাত্ৰ।